PKM . Cách tạo một hệ thống PKM trên Obsidian

Mình đã tạo một mẫu Vault Obsidian với nhiều tính năng hay, bạn hãy thử tải về và trải nghiệm nhé.

Dec 01, 2024

Hello mọi người, H3 đã trở lại rồi đây.

Hôm nay, mình sẽ tiếp tục với series Setup hệ thống PKM trên Obsidian. Trong phần trước, mình đã trả lời hai câu hỏi quan trọng là:

WHAT: Chia sẻ và Đóng gói kiến thức là gì?
WHY: Tại sao cần phải Chia sẻ và Đóng gói kiến thức?

Trong số này, mình sẽ tiếp tục trả lời một câu hỏi thực tế hơn (actionable ^^), đó là:

HOW: Mình đã thiết kế hệ thống PKM trên Obsidian như thế nào?

Cụ thể, mình đã tạo sẵn một bản mẫu Obsidian. Bạn chỉ cần tải về và cài đặt là sẽ có ngay một Obsidian ngon, xịn, mịn với những tính năng như sau:

House Structure: Một cấu trúc thư mục hoàn chỉnh từ bãi tập kết ý tưởng cho đến khi đóng gói kiến thức hoàn thiện.
Homepage: Trang chủ mỗi khi mở ứng dụng Obsidian. Một số cài đặt sẵn như: random highlight lấy từ Kindle, đường link daily note, danh sách các bài viết thứ tự độ ưu tiên.
Map of Content: Cách tạo một file note từ cơ bản cho đến nâng cao để tạo nên một bản đồ tri thức (knowledge schema) trong Obsidian.
Habit Streak Game: Biểu đồ nhật ký hằng ngày có thể tùy biến, ví dụ số lượng take-note, thời gian tập thể dục, theo dõi cảm xúc...

Disclaimer: Cấu trúc Obsidian này mình kết hợp từ nhiều nguồn khác nhau để đáp ứng các nhu cầu cá nhân. Hi vọng các bạn có thể hãy xem đây là một bước đệm để hành trình làm quen với Obsidian dễ dàng hơn và dần dần tùy biến cho phù hợp với nhu cầu của mỗi người.

I - Cách cài đặt H3PKM

Đường link tải về ở đây: H3PKM_Version_1.0_20241201

Sau khi tải về xong, các bạn giải nén file thành thư mục H3PKM. Sau đó, bạn mở ứng dụng Obsidian, làm theo hướng dẫn bên dưới để mở Vault lên.

Vậy là xong, quá nhanh và đơn giản!

Bây giờ, chúng ta cùng đi vào chi tiết một số tính năng của H3PKM nhé.

II - Các chức năng chính

1. Cấu trúc thư mục (House Structure)

Mình coi Obsidian Vault như một ngôi nhà với nhiều phòng khác nhau. Mỗi phòng có một nhiệm vụ khác nhau, từ bãi tập kết ý tưởng cho đến khi đóng gói thành kiến thức hoàn thiện.

Tham khảo: Phương pháp FLOW - Nhà Máy Sản Xuất Ý Tưởng & Hành Trình Sáng Tạo

2. Trang chủ Obsidian (Homepage)

Homepage là một file note đặc biệt được tùy biến để hiện lên bất cứ khi nào chúng ta mở ứng dụng Obsidian (bằng cách sử dụng plugin Homepage).

Mình đã setup sẵn một số tính năng trên Homepage, mọi người có thể sử dụng luôn hoặc chỉnh sửa theo nhu cầu riêng nhé.

2.1. Random hiển thị Kindle highlight

Tính năng này tương tự ứng dụng Readwise gửi email những đoạn highlight trong sách cho mình mỗi người (tuy nhiên nó tốn tiền). Nhưng chỉ cần plugin Kindle Highlight và một ít script Dataview, mình đã tạo ra một Readwise phiên bản free trên Obsidian Homepage.

Thông qua việc hiển thị các highlight một cách ngẫu nhiên, mình có cơ hội review lại những kiến thức hay đã đọc được trong sách.

Setup: Kết nối máy tính với Kindle, chúng ta sẽ tìm được file My Clippings.txt trong ổ đĩa của Kindle. Nhấn Ctrl+P và tìm kiếm chức năng Kindle highlight: Sync highlight, sau đó chọn file My Clipping.txt để bổ sung highlight mới nhất vào thư mục lưu trữ 99_Archive/kindle.

2.2. Daily note và danh sách các bài viết

Ma trận Eisenhower là một phương pháp nổi tiếng để phân loại công việc dựa trên tính khẩn cấp và tầm quan trọng.

Thông qua việc tạo properties (sẽ giới thiệu kỹ hơn ở phần sau), mình sẽ lọc được các bài viết đang dang dở theo thứ tự ưu tiên của ma trận Eisenhower:

Impact (1-5): Đánh giá mức độ quan trọng của ghi chú. 1 thể hiện ít quan trọng nhất, 5 là quan trọng nhất và 3 nếu bạn không có nhiều ấn tượng.
Urgency (1-5): Xác định mức độ khẩn cấp của ghi chú. Đối với tiêu chí này, chỉ đơn giản bạn xác nhận việc đang cân nhắc sẽ làm ngay hay có thể trì hoãn.

Nguồn: Ra quyết định thông minh với Obsidian FLOW - Tối ưu hiệu quả công việc và nỗ lực của bạn | Learn Anything

3. Sơ đồ ghi chú (Map of Content)

3.1 Thành phần của một note cơ bản

Để tạo một sơ đồ ghi chú với Obsidian, chúng ta sẽ bắt đầu với việc tìm hiểu hệ thống Properties của mỗi note.

Các thông tin cơ bản: tên thay thế (lúc linking sẽ hiện tên này), ngày tạo note, trạng thái note, tags
Thông tin dùng cho ma trận Eisenhower: độ quan trọng (impact 1-5) và độ khẩn cấp (urgency 1-5)
Phân loại thư mục (category): dùng để tạo Map of Content (MOC) như Education, Methodology,
Nội dung của note: nội dung chính (key takeaways), bài học 5 giây...

Các bạn hoàn toàn có thể bổ sung hoặc thay thế các thông tin này ở trong template file ở trong 99_Archive/templater/New

Nguồn: Tối ưu hóa việc sử dụng properties trong Obsidian với phương pháp FLOW | Learn Anything

3.2 Sơ đồ phân loại note

Sau khi đã phân loại các Note thành mục khác nhau, chúng ta sẽ có được một sơ đồ phân loại kiến thức các nhân.
Ví dụ, hiện tại MOC của mình lưu ở gồm các mục như sau (bạn có thể mở graph bằng cách mở 50_evergreen/MAP > Ctrl+P > Graph View: Open local graph):

Tham khảo: Obsidian: Hơn Cả Một Ứng Dụng Ghi Chép - by Tien Pham.

4. Theo dõi thói quen ghi chú ( Habit Streak Game)

Ngoài việc sử dụng Obsidian để take-note, mình còn dùng nó để viết nhật ký hằng ngày. Để tạo nhật ký mới, ấn Ctrl+P và tìm kiếm Open today's daily note (hoặc click vào button Note ở thanh công cụ bên trái).

Biểu đồ mô tả tuần này đã đọc được bao nhiêu thứ, viết được mấy note, tâm trạng ra sao, có mấy tiếng chạy bộ ngoài trời... tất cả hành vi được quan sát và lưu ở 20_Track/Atomic Habit và mình sử dụng nó như một liều thuốc bổ cho tinh thần

Tham khảo: Theo Dõi Thói Quen Với Obsidian - by Tien Pham

III - Lời kết

Mình đã sử dụng Obsidian được hơn 6 tháng, một quãng thời gian không quá dài nhưng đủ để chắc chắn rằng: Obsidian sẽ là ứng dụng mình dùng để quản lý tri thức cá nhân trong lâu dài.

Quãng thời gian làm quen với Obsidian đối với mình không hề dễ dàng, vì vậy mình muốn tạo ra một thứ giúp mọi người đỡ vất vả hơn trên hành trình đó.

Đó là lí do mẫu H3PKM này được sinh ra. Hi vọng nó là một môi trường Obsidian với đủ chức năng cơ bản để mọi người có thể dùng luôn mà không cần tốn nhiều thời gian setup.

Nếu bạn có bất cứ câu hỏi hay khó khăn gì trong việc cài đặt H3PKM, vui lòng liên hệ với mình nhé (H3 luôn hỗ trợ 24/7 ^^). Mẫu này mình mới tạo nên không loại trừ khả năng còn nhiều vấn đề (và rất nhiều tính năng ẩn), vì vậy mỗi câu hỏi hay feedback của bạn sẽ giúp mình ngày càng hoàn thiện nó hơn.

Cảm ơn bạn nhiều.

Thân ái và chào quyết thắng ~~